YASALAR NE DİYOR?

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu  müzik korsanlığı konusunda açık hükümler içermektedir. Bu hükümlere göre:

İzinsiz Kopyalama Yasaktır

Fonogramların yapımcının izni olmaksızın veya bu iznin sınırları aşılarak çoğaltılması, bu kopyaların  satılması ve dağıtılması yasal değildir.

Belirtilen eylemler korsancılık olarak tanımlanmaktadır. Burada çoğaltma, satma ve dağıtma işlemlerinin tümü birbirlerinden bağımsız olarak yasaklanmıştır. Yani çoğaltmak kadar çoğaltılan (korsan) fonogramları satmak veya dağıtmak da bu suç kapsamına girmektedir. Burada çoğaltılan, satılan veya dağıtımı yapılan fonogramların adedi ihlalin oluşup oluşmadığının tespitinde önemli bir kriter değildir. Önemli olan bu eylemin ticari amaçlarla yapılıyor olmasıdır. Sadece bir bütün olarak fonogramın değil, içerdiği kayıtların birkaçının veya bir bölümünün (örn. Bir CD’den birkaç şarkının veya bir şarkının belirli bir bölümünün) kopyalanması da bu hakkın ihlalini oluşturmaktadır.

Bandrol Kullanılması Zorunludur

Fikir ve sanat eserlerinin üretimi, dağıtımı ve satımı ile ilgili korsan girişimlere karşı hızlandırılmış bir önleme sistemi olarak musiki ve sinema eserlerinin çoğaltılmış nüshaları ile süreli olmayan yayınlara bandrol yapıştırılması zorunluluğu getirilmiştir.

Sertifika Alınması Zorunludur

Fikri mülkiyet haklarının korunması ve etkin bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla, fikir ve sanat eserlerinin tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten ve/veya bu materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya herhangi bir şekilde yayan ve umuma arz eden yerler, Bakanlıkça ücret mukabili sertifikalandırılır. Alınması zorunlu sertifikaları almaksızın faaliyet gösteren, 81’inci maddede gösterilen taahhütnamenin bir kopyasını almaksızın, bandrol alınması zorunlu fikir ve sanat eserlerini çoğaltan kişiler hakkında küçük işletmeler için 10 milyar lira, orta büyüklükteki işletmeler için 30 milyar lira, büyük işletmeler için 100 milyar lira para cezaları verilir.

Bandrollu Nüshaların Açıkta Satışı Yasaktır

Bu Kanun kapsamında korunan, yasal olarak çoğaltılmış, bandrollü nüshaların da yol,  meydan, pazar, kaldırım, iskele, köprü vb. yerlerde satışı yasaktır.

Koğuşturma ve Tekerrür

Ceza davaları da hukuk davaları gibi İhtisas mahkemesinin bulunduğu yargı çevrelerinde bu mahkemelerde, diğer yerlerde Asliye Ceza Mahkemelerinde görülmektedir. FSEK md. 75 ile meslek birliklerine de faaliyet gösterdikleri alanlarda şikayette bulunma yetkisi  verilmiştir. FSEK’unda bahsedilen suçların işlenmesi halinde savcı tarafından kamu davası açılmaktadır.

FSEK’ndan kaynaklanan suçlara ilişkin fiillerden birini kasten işleyenler hakkında; 3005 sayılı Meşhud Suçların Muhakeme Usulü Hakkında Kanun uygulanır. Bu kanun uygulanırken 1 inci maddesinin (A) bendindeki belediye sınırları ve 4 üncü maddesindeki  zaman kaydı gözetilmez.

Bu Kanunda yazılı suçlardan dolayı hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet kararı olan kişi, iki yıl içinde aynı suçu bir defa daha işler ise yeni suçtan dolayı verilecek ceza bir kat arttırılır.

Bu Kanunda belirtilen suçlara, unsurlarını taşıması halinde 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Denetim

Bakanlık ile mülki idare amirleri bandrollenmesi zorunlu olan nüshaların ve süreli olmayan yayınların, bandrollü olup olmadıklarını her zaman denetleyebilir. Mülki idare amirleri re’sen veya bakanlığın talebi ile bu denetimi gerçekleştirmek üzere illerde denetim komisyonu oluşturabilir. Komisyonlarda Bakanlık ve ilgili alan meslek birlikleri temsilcileri de görev alabilir. Genel kolluk ve zabıta; re’sen ve/veya hak sahipleri, komisyon, meslek birlikleri, Bakanlık veya ilgili diğer kanunlarda kendisine yetki ve görev verilmiş olanların ihbarı üzerine harekete geçmek, usulsüz ve izinsiz çoğaltılmış ve yayılmış nüsha ve yayınlar ile bunları çoğaltmaya yarayan her türlü aracı ve diğer delilleri toplamak, taşınmaz olanları emanet altına almak ve toplanan delilleri Cumhuriyet Savcısına suç duyurusu ile sevketmek hak ve yetkisine sahiptirler. Uygulamada bu denetimler Meslek Birliğimizin ihbar ve şikayetleri üzerine veya komisyonların kendiliğinden harekete geçmesi ile yapılmaktadır.

Hak sahiplerinin haklarının ihlali halinde, resen ve/veya şikayete yetkili kişilerin başvurması üzerine, tecavüzün gerçekleştiği veya sonuçlarının meydana geldiği yerin Cumhuriyet Başsavcılığı, yetkili mahkemeden,  burada bulunan nüsha veya yayınlara el konulmasını, imhasını ve bu konuda kullanılan teknik araçların mühürlenmesini ve satışını ve usulsüz çoğaltımın gerçekleştirildiği yerin kapatılmasını talep edebilir.

Cezalar

FSEK’da hukuki hakları korumaya yönelik davaların yanı sıra haklara tecavüz fiillerinden kaynaklanan aşağıdaki cezai hükümlere dayanılarak ceza davaları da açılabilir.

FSEK’nun bağlantılı hak sahiplerinin haklarının  ihlalinin yaptırımlarını düzenleyen 80. maddesinin son fıkrasının a ve b bendinde “ Bağlantılı hak sahiplerinin haklarını ihlâl edenler hakkında;

1. Bir icra, fonogram veya yapımın izinsiz çoğaltılmış nüshalarının bu Kanunun 81 inci maddesinin yedinci fıkrasında sayılan yerlerde satışı ile ilgili ihlâllerde üç aydan iki yıla kadar hapis veya beş milyar liradan elli milyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden,
2. Bu madde ile belirlenen diğer hakların ihlâlinde iki yıldan dört yıla kadar hapis veya elli milyar liradan yüzellimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden hükmolunur.” demektedir.  Bu davalar dışında;

FSEK’in Bandrol İhlalleri ile ilgili 81. maddesi uyarınca Cumhuriyet Başsavcılıklarınca kamu davası açılmaktadır. Söz konusu maddenin “ Bu madde hükümlerine  aykırı olarak kasten,

1. Bu Kanuna göre bandrol alınması gereken eser, icra ve yapımların tespit edildiği kaset, CD, VCD ve DVD gibi taşıyıcı materyaller ile süreli olmayan yayınları;
2. Yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele, köprü vb. yerlerde, satanlar hakkında, üç aydan iki yıla kadar hapis veya beşmilyar liradan ellimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden,
3. Bandrol almaksızın çoğaltan ve yayan veya eser sahibinin ve bağlantılı hak sahibinin haklarını ihlal edecek şekilde bedelsiz yayan, bu Kanuna ve ilgili mevzuata uygun alınmış bandrolleri mevzuatta belirlenen şekilde yapıştırmadan bedelli ve bedelsiz yayan kişiler hakkında, iki yıldan dört yıla kadar hapis veya ellimilyar liradan yüzellimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden,
4. Bu Kanun ve ilgili mevzuata göre bandrol alma hakkı olmadığı halde, sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluşları yanıltarak bandrol alan, münhasıran bandrol alınması gereken eser, icra ve yapımların tespit edildiği kaset, CD, VCD ve DVD gibi taşıyıcı materyaller ile süreli olmayan yayınlar için verilen bandrolleri amacı dışında kullanan kişiler hakkında, iki yıldan dört yıla kadar hapis veya yirmimilyar liradan ikiyüzmilyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden,
5. Sahte bandrol imal eden, kullanan ve/veya sahte bandrolden her ne şekilde olursa olsun ticari menfaat sağlayan kişiler hakkında, üç yıldan altı yıla kadar hapis veya ellimilyar liradan ikiyüzellimilyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden, hükmolunur” denmektedir.