Sinema, Video ve Müzik Eserlerinin Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik

Mevzuat / Ulusal Mevzuat

Karar sayısı: 86/10901
Resmi gazetede Yayımı: 4.9.1986/19211
Bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik
Karar Sayısı: 87/11716
Resmi gazetede yayımı: 26.6.1987/19499
Bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik
Karar sayısı: 88/13241
Resmi gazetede yayımı: 12.10.1988/19957

BİRİNCİ KISIM
Amaç-Kapsam-Deyimler

Amaç:
Madde 1:
Bu yönetmeliğin amacı Devletin ülkesi ve milletin ile bölünmez bütünlüğünü, milli egemenlik, cumhuriyet, milli güvenlik, kamu düzeni, genel asayiş, kamu yararı, genel ahlak, genel sağlık ve siyasetini olumsuz yönde etkileyecek, mili duyguları incitecek veya milli kültür, örf ve adetlerimizi uygun olmayan nitelikteki sinema filmi, video bant, plak ve ses kasetlerindeki eserlerin icrasına ve gösterilmesini önlemektir.
Kapsam:
Madde 2:
Bu yönetmelik hükümleri, yurt içinde üretilen, yurt dışından ithal edilen sinema filmi, video bandı plak ve ses kasetinin yapımcısı tarafından kamuya sunmadan önce yapımcının isteğine bağlı olarak ta senaryoların; incelenmesini, denetlenmesini, denetleme kurulu ve alt komisyonları teşekkülünü, görevlerini, çalışma esas ve usullerini kapsar.
Ancak Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun ve/veya münhasıran Kurum yayınlarında kullanılmak üzere üçüncü şahısların; üreteceği, ithal edeceği veya kurumun yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilerle ortak yapım veya sipariş verme yoluyla gerçekleştireceği her türlü sinema filmi, televizyon filmi, video bant, plak, ses kasetleri, manyetik bant ve benzerlerinin kamuoyuna sunulmadan önce incelenmesi ve denetlenmesi hakkında uygulanmaz.
Deyimler:
Madde 3:
Bu yönetmeliğe göre:
Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığı,
Bakan: Kültür ve Turizm Bakanını,
Kurul: Denetleme Kurulunu,
Komisyon: Alt komisyonu,
Senaryo: Sinema, ve video eserlerinin üretilmesine temel olan metni,
Afiş: Sinema video ve müzik eserlerinin tanıtılması için hazırlanan çeşitli şekil ve boyadaki ilanları,
Belgesel Film: Tarihi veya eski bir eseri gerçek hayattaki veya tabiattaki bir durumu, geçmişte yaşanan veya gerçek hayattan alınan herhangi bir olayı, kendi tabii çevresi ve akışı içinde veya sonradan bu en yakın şekilde kurulmuş dekorlar arasında ele alan veya zamanın geçmesi ile tarihi nitelik kazanan yapımları,
Eğitici-Öğretici yapımlar: bilgileri, kavramışları, ders konuları okul içi veya okul dışı eğitim-öğretime yardımcı olacak şekilde işleyen eserleri,
İlmi eserler: İlmi konuları ve burguları işleyen eserleri,
Teknik yapımlar: Üretim ve yapım usullerine, alet makine ve cihazlarına, çalışma ve işletmelerine ait konularda bilgi vermek üzere hazırlanan eserlere,
Aktüel eserler : Olayların veya gerçek durumların haber olarak verilmesi amacıyla üretilen eserleri
Reklam Eserleri: Kişilerin, kuruluşların, eşyaların ve hizmetlerin tanıtılmasını yapan eserleri
Kopya: eserlerin master bantlarından, asıllarından çoğaltılmış örnekleri,
Beyanname: Üzerinde yapımcısı ile esere ait vasıfları ve bilgileri taşıyan, Bakanlıkça bastırılıp verilen standart formu, ifade eder.

 

İKİNCİ KISIM
Denetleme kurulu İle Alt Komisyonların Kuruluşu

Görevleri Çalışma Usulleri ve Üyelerin Nitelikleri:
Alt Komisyonun Kuruluşu:
4 üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları değiştirilmiştir.
Madde 4:
Eserlerin ön incelenmesini yapmak üzere Bakanlıkça üçer kişiden müteşekkil alt komisyonlar kurulabilir.
“Komisyon, Bakanlık ve İlgili Meslek Birliği ile kamuya yararlı Ankara ve İstanbul Gazeteciler Cemiyeti temsilcilerinden oluşur. Komisyon başkanına üyeler kendi aralarından seçerler.
Bakanlık ihtiyaca göre birden fazla komisyon kurabilir. Bu komisyonlar, İstanbul’da ve gerektiğinde diğer illerde teşekkül ettirebilir.”
Komisyonların toplantı yeri Bakanlıkça belirlenir.
Komisyonlarda görevlendirilen başkan ve üyeler, denetleme kurullarında görev alamazlar.
Komisyona sekreterlik hizmetleri, Bakanlığın ilgili birimince yürütülür.
Toplantı günleri, süresi, gündemi; Bakanlık ilgili birimi tarafından komisyon başkan ve üyelerine
Komisyonun görevleri:
5 inci maddeye (c) , (d) ve (e) bentleri eklenmiştir.
Madde 5:
Komisyonun görevleri; bu Yönetmeliğin amacı doğrultusunda film, video ve müzik eserleri yapımcısının beyanı esas alınarak yapılacak kayıt ve tescil işlemleri için eserin uygun ebat veya formdaki kopyasını inceleyerek;
a) Denetlenmesine gerek görmedikleri “olumludur, eserin denetlenmesine gerek görülmemiştir.”
İfadesini kullanarak,
b) Denetlenmesi zorunlu ve gerekli görülenleri de “Denetleme Kurulunca incelenmesi”
gereklidir. İfadesini kullanarak,
c) İsteyen yapımcıların senaryolarını inceleyerek,
d) Müzik eserleri yapımcısının yazılı olarak, eserlerinde denetim esaslarına aykırı hususu bulunmadığını beyan etmesi halinde “Eserin Denetleme Esaslarına Uygun olduğu beyan edilmiştir. Beyan sahibinin sorumluluğunda denetlenmesine gerek yoktur”belgesini vererek,
e) Beyana tabi denetim belgesi alan müzik eserleri hakkında şikayet olduğu takdirde denetleyerek; gerekçeli rapora bağlanmaktadır.
Denetleme kurulunun teşekkülü:
6’ıncı maddenin ikinci ve beşinci fıkraları değiştirilmiştir.
Madde 6:
Kurul, Bakan tarafından gönderilecek bir bakanlık temsilcisinin başkanlığında Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel sekreterliği, İç İşleri Bakanlığı, Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek birliği, Türkiye musiki eseri sahipleri Meslek Birliği Temsilcileri ve Bakan tarafından seçilen bir sanatçıya üyeden teşekkül eder. “Kurul, İstanbul’da ve ihtiyaç halinde diğer illerde de kurulur. Kurulların sayısı, iş hacmine göre, Bakanlıkça tespit edilir.”
Bakanlıklar, temsilcilerini ve yedeklerini kendileri görevlendirirler.
Bir kurulda görevlendirilen başkan ve üyeler öteki kurullarca ve alt komisyonlarda görev alamazlar.
“Kurullar, Bakanlığın belirleyeceği yerde toplanır.”
Komisyon ve kuralların memur olmayan üyelerinin yolluk, harcırah, huzur hakkı miktarı her yıl Bakan onayı ile belirlenir.
Bu gidereler sinema ve müzik sanatı destekleme fonundan karşılanır.
Denetleme Kurulunun Görevleri:
7 inci maddenin (B) bendi yürürlükten kaldırılarak (C) bendi (B) olarak değiştirilmiştir.
Madde 7:
Denetleme kurulunun görevleri şunlardır:
A) Komisyonlar, denetlenmesine karar verilen eserleri, 9 uncu maddede hükme bağlanan esaslar çerçevesinde denetleyerek,
a) Olumlu film, video ve müzik eserleri için “denetim sonucu olumludur”ifadesinin yer aldığı raporu hazırlamak,
b) Olumsuz film, video ve müzik eserleri için “dağıtım ve gösterilmesi uygun bulunmamıştır.
“İfadesini taşıyan raporu hazırlayarak, gereği yapılmak üzere ilgili birime göndermek,
c) Düzeltilerek tekrar denetlenmesine karar verilen eserler için ayrıntılı ve gerekçeli rapor hazırlamak
B) Re’sen veya Bakanlığın isteği üzerine her hangi bir eseri denetlemektedir.
Alt komisyon ve Denetleme Kurullarının Çalışma Usulleri
8’inci maddenin üçüncü fıkrası değiştirilmiştir.
Madde 8:
Komisyon ve kurullara iş dağılımı, müracaat sırasına göre yapılır.
Komisyonların ve kurulların çalışmalarında Başkan, üye ve görevlilerden başka kimse bulunamaz eserin yapımcısı gözlemci olarak katılabilir. Komisyonlar üye tam sayısıyla, kurullar üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla toplanır ve mevcudun üçte iki çoğunluğu
İle karar alırlar.
Bakanlıkça kurulların teklifi üzerine, denetim konusuyla ilgili görüşlerin alınması için, kurullarda üyesi bulunmayan bakanlık veya kuruluşlardan temsilci istenebilir. Bu temsilcilerin oy hakkı yoktur.
Komisyon ve kurullarda gerektiğince görev yapacak (simültane) çeviricilerin ücretleri Bakanlıkça, Sinema ve Müzik Sanatı Destekleme fonundan karşılanmadığı hallerde, eserin yapımcısı tarafından karşılanır.

ÜÇÜNCÜ KISIM
Denetime Ait Ortak Hükümler

Gösterilmesine ve İcrasına İzin Verilemeyecek Sinema, Video ve Müzik Eserleri:
Madde 9:
Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, milli egemenlik, cumhuriyet, milli güvenlik, kamu düzeni, genel asayiş, kamu yararı, genel ahlak, genel sağlık açısından suç ve suça teşvik unsurunu ihtiva eden, dış siyasete aykırı, milli kültür, örf ve adetlerimize uygun olmayan film, video ve müzik eserlerinin gösterilmesi ve icrasına izin verilmez.
Çıkarma İşlemi:
Madde 10:
9’uncu maddede yer alan hususlardan birinin veya bir kaçını taşıyan sinema ve video eserlerinden yapılacak çıkarmalar, yapımcının uygun görmesi halinde komisyon ve kurullarca yapılır. İthal edilmiş sinema filmi ve video eserlerinden yapılan çıkarma, sahiplerine yurt dışına çıkarlarken iade edilir.
Denetleme Kurulu Kararlarına itiraz:
Madde 11:
Film, video ve müzik eserlerinin kamuya sunulmasının hiçbir şekilde uygun bulunmadığı yolundaki kurul kararına itiraz edilemez. Ancak, idari yargı yoluna başvurulabilir.
Küçükler için Zararlı Sinema, Video ve Müzik Eserleri
Madde 12:
Komisyonlar ve kurullarca, çocukların ruh ve beden sağlıklarını, yetişmelerini olumsuz yönde etkileyebileceği tespit edilen film, video ve müzik eserlerinin, 16 yaşından küçük olanlara gösterilmesine ve icrasına izin verilmez.
Bu hususun film, video ve müzik eserlerinin tanıtılmasına ait afiş, fotoğraf ve ilanlarında belirtilmesi zorunludur.
Eğitim Amaçlı Eserler:
Madde 13:
Komisyon ve kurullara gelen film, video ve müzik eserlerinden eğitim amaçlı görülenlerin bu nitelikleri kararlarda belirtilir ve eserin işletme belgesine de yazılır.

 

DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli Hükümler

Yapımcıların Müracaatı:
14’üncü maddede değiştirilmiştir.
Madde 14:
Sinema, video ve müzik eserlerinin alt komisyonlarca incelenebilmesi için yapımcıların Bakanlığa verecekleri beyannameye; eserin kısa özetini, yabancı müzik eserleri için varsa tercümesini veya güftenin her türlü sorumluluğunu yüklendiği imzalı bir belgeyi eklemeleri şarttır.
Senaryoların İsteğe Bağlı İncelenmesi İle İlgili Müracaat:
15 inci madde başlığı ile birlikte değiştirilmiştir.
Madde 15:
Senaryoların incelenmesini isteyen yapımcılar, dilekçeleri ekinde dört adet senaryo ve senaryonun kısa özeti ile başkanlığa müracaat ederler. Dilekçelerinde, yapımcının adı, açık adresi ve senaristin adı yer alır.
Sanat Faaliyetleri:
16 madde değiştirilmiştir.
Madde 16:
Türkiye’de düzenlenecek fuar, film festivali ve şenliklerde halka gösterilmek veya yarışmalara katılmak üzere yurt dışından getirilen yabancı kaynaklı film ve video eserlerinin denetimi yapılmaz. Ancak, bu faaliyetler hakkında ilgili tertip komitelerinin, 5846 sayılı kanunun 42 inci maddesine göre kurulan Türkiye Sinema Eseri sahipleri Meslek Birliğinden uygun ve olumlu görüş almaları şarttır. İşletme belgesine sahip yerli film ve video eserleri de bu faaliyetlere aynı şekilde katılabilir.
Yürürlük:
Madde 17:
Bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 18:
Bu yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.